Çocukların Fiziksel ve Bilişsel Gelişimini Desteklemek
* Çocukların fiziksel gelişimini desteklemek için anne-babalara, eğitimcilere
şunlar önerilebilir:
🕐 Çocukların rahat bir şekilde yürüme denemesi yapabilecekleri güvenli ortamlar
oluşturulmalı, çocuk her zaman motive edilmelidir.
🕐 Bebek yürümeyi öğrenirken sık sık düşebilir. Düştüğü zamanlarda eğer ciddi bir durum söz konusu değilse, çocuğa müdahale etmemeye özen gösterilmelidir.
🕐 Çocukla birlikte çeşitli top oyunları oynanmalıdır.
🕐 Bebeklerin tüm bedenini kullanarak oynayabilecekleri oyun ortamları hazırlanmalıdır.
🕐 Çocuklara kollarını ve ellerini kullanabilecekleri oyuncaklar alınmalıdır.
🕐 Okul öncesi dönemde çocuklara ellerini ve parmaklarını kullanabilecekleri etkinlikler düzenlenmelidir.
🕐 Kağıt katlama ve resim yapma çalışmaları yapılmalıdır.
🕐 Evde ve dışarıda özgürce oynayabileceği fırsatlar yaratılmalıdır.
* * *
* Ailelerin ve eğitimcilerin bilişsel gelişimi desteklemek amacıyla doğumdan yetişkinliğe kadar yapabilecekleri aşağıda sıralanmıştır:
🕐 Çocukla doğduğu andan itibaren göz kontağı kurulmalı, onunla konuşulmalıdır.
🕐 Çocuğun ilk çıkardığı sesler dinlenilmeli, yeni sesler çıkarması için cesaretlendirilmelidir.
🕐 Keşifleri taklit yoluyla gerçekleşir. Keşfettiği ve tanıdığı nesneler çocuğa sunularak
deneyimleri attırılmalıdır.
🕐 Çocuklara zengin uyarıcılı bir çevre sunulmalı, bakabileceği, tutabileceği, hareket
ettirebileceği farklı boyutlarda, dokularda ve ses çıkaran nesneler verilmelidir.
🕐 Çocuk düşünme düzeyinin üzerinde bilgi edinmesi için zorlanmamalıdır.
🕐 Çocukların küçük yaşlarda bellekleri daha çok kısa sürelidir. Bu nedenle öğretilecek bilgiler parça parça açıklanmalıdır.
🕐 Çocuğa bilgi hazır olarak verilmemeli, çocukların bilgilere deneme yanılma yoluyla
araştırarak ulaşmaları sağlanmalıdır. Çocuk öğrenmeye güdülenmelidir.
🕐 Çocukların çalışmalarına müdahale edilmemeli, ancak gerektiğinde onlara rehberlik edilmelidir.
🕐 Çocuklara yapılacak her türlü açıklama, mümkün olduğu kadar kısa olmalıdır.
🕐 Dramatizasyon, oyun, sanat, müzik gibi etkinlikler; başta yaratıcılık olmak üzere,
çocuğun algılamasını, problem çözmesini ve dil gelişimini desteklediğinden, çocuk bu
tür etkinliklere yönlendirilmelidir.
🕐 Çocukların, mümkün olduğu kadar ellerini kullanmalarına, eşyalara dokunmalarına ve onları ellemelerine izin verilmelidir.
🕐 Çocuğun kendini rahat bir şekilde ifade edebilmesi için, ona özgür bir ortam
sunulmalıdır. Çocukların düşüncelerine saygı duyulmalı, çocuklar düşüncelerini
söylemeleri için cesaretlendirilmelidir.
🕐 Çocuklara karmaşık konular açıklanırken bol örnekler verilmeli, bağlantılar kurulmalı ve karşılaştırmalar yapılmalıdır.
🕐 Çocuğa çevresindeki nesne ve olaylarla ilgili sorular sorulmalı ve onların sorularına
sabırla basit ve anlaşılır yanıtlar verilmelidir.
🕐 Algılama, kavram geliştirme, bellek ve hatırlama gücü gibi zihinsel süreçleri
kullanmada çocuk sorun yaşıyorsa, bir uzmana başvurulmalıdır.
🕐 Analitik ve akıl yürütmeyi gerektiren problemler yoluyla çocukların düşünme
becerilerini geliştirmelerine yardım edilmelidir.
🕐 Çocuklara sunulan kitaplar küçük yaşlarda resimli olmalı, daha büyük çocuklara
sunulan okuma metinleri anlamlı, kısa ve bütünlüğü olan metinler olmalıdır.
🕐 Çocukların düşünce sistemlerini desteklemek amacıyla somut nesnelerle korunum, sınıflandırma, sıralama, tersine çevirme ve uzaysal işlemlere yönelik etkinlikler yapılmalıdır.
🕐 Çocuklara sunulan konuların daha iyi anlaşılması için grafikler, şekiller, tablolar
kullanılmalıdır.
🕐 Toplumsal, kültürel, teknolojik ve ekonomik konularda çocukların tartışmaları ve
hipotezler kurarak ispat etmeleri sağlanmalıdır.
🕐 Çocuklar, bilimsel düşünmeye alıştırılmalı ve problem çözerken, yüksek sesle
düşünmeleri sağlanmalıdır.